Erazm z Rotterdamu
Novum Instrumentum omne, Nowy Testament Grecki Erazma z Rotterdamu, 1516 rok
Erazm z Rotterdamu, Erasmus Roterodamus, właściwie Gehard Gehardson (1466/7 - 1536 rok) - Najwybitniejszy niderlandzki uczony i humanista renesansowy odpowiadający za wydanie pierwszego przekładu greckiego nowego testamentu z greckich języków oryginalnych Novum Instrumentum omne opublikowanego w 1516 roku. Zwolennik nauczania pisma świętego w językach narodowych. Rzymsko katolicki kapłan, za poparcie Reformacji został później oskarżony przez kościół rzymski o herezje. Pedagog, "książę humanistów", filozof, pisarz.
Erazm poparł gorliwie reformacje protestancką i działalność Marcina Lutra, przed reformacją Erazm krytykował Kościół Rzymsko Katolicki za rozwiązłość. Poróżnił się z Lutrem w kwestii wolnej woli w której Luter jak i Kalwinizm przyjęli wpływ doktryn Augustyna z Hippony, Erazm utrzymywał istnienie wolnej woli podczas gdy Luter ją zanegował, mimo poróżnienia w tej kwestii Erazm wciąż popierał działalność Marcina Lutra.
W liście do elektora saskiego Fryderyka Mądrego bronił i popierał Lutra pisząc że „grzechem” Lutra jest to, że „naruszył tiarę papieża i brzuchy mnichów” a w liście do papieża Leona X , Erazm nazwał Lutra „potężną trąbą ewangelii prawdy”.
Tekst Grecki Erazma stał się kluczowym tekstem o które oparte zostały reformacyjne protestanckie przekłady biblijne nowego testamentu. Sprzeciwiał się surowemu traktowaniu uczniów, cechowała go miłość do dzieci, politycznie uznawał że wojna jest szkodliwym zjawiskiem i podzielił je na dwie kategorie - łupieżcze jako niesprawiedliwe i obronne jako sprawiedliwe.
"Tłumaczył na Francuski, Angielski i Niemiecki w tamtym okresie, bo dla Erazma bardzo ważne było to aby każdy mógł czytać Biblie w ojczystym języku. Wydał pięć edycji tego przekładu (tekstu greckiego) w 1516, 1519, 1522, 1529 i 1535 roku. Wszystkie te edycje zostały opublikowane w Bazylei."
- Aleksandre Vanautgaerden, Opiekun Muzeum Erazma z Rotterdamu
"Kiedy przemawia złoto, elokwencja jest bezsilna."
- Erazm z Rotterdamu, Złote Myśli III, 2001 rok, ksiądz Antoni Kajzerek